یوگا، بهار، آسم

● عوامل ایجاد بیماری
آسم در واقع نوعی التهاب گسترده مجاری تنفسی در واکنش به عوامل محرک است. برخی از مواد غذایی مانند غذاهای دریایی و برخی از غذاها و تنقلاتی که حاوی مواد افزودنی هستند، می توانند در افراد مستعد حمله های تنگی نفس ایجاد کنند. علاوه بر این برخی از ذرات معلق در هوا اعم از مواد آلاینده و گرده گلها و گیاهان با تحریک جدار مجاری تنفسی این افراد، حمله های آسم را در آنان ایجاد می کنند. دود سیگار نیز از محرکهای قوی حمله های تنگی نفس به شمار می‌روند، به نحوی که بر اساس پژوهشهای اخیر میزان بروز بیماری آسم در کودکانی که در منزل آنان سیگار مصرف می‌شود به مراتب بیش از سایر کودکان است. ورزشهای سنگین نیز می‌توانند در افراد مستعد، با حمله های تنگی نفس همراه باشند. زیرا هنگام انجام دادن این ورزشها، فرد از دهان نفس می‌کشد و هوایی که وارد مجاری تنفسی می‌شود به اندازه کافی گرم و مرطوب نیست و همین امر تحریک مجاری تنفسی را به همراه دارد. برخی مشاغل نیز که در آنها فرد با مواد محرک، بوهای تند، چرم، پارچه و مانند آنها سر و کار دارد می‌توانند در بروز این حمله ها مؤثر باشند. عفونتها، به ویژه عفونتهای ویروسی مجاری تنفسی می‌توانند با حمله های تنگی نفس همراه باشند. در نهایت تنشهای عصبی نیز با برهم زدن تعادل دستگاه سمپاتیک و پاراسمپاتیک در بروز و تشدید این حمله‌ها مؤثرند.
این عارضه ممکن است به شکل حاد یا مزمن بروز کند و حتی به شکل مزمن با دوره های حمله حاد تنگی نفس خود را نشان دهد. علایم این بیماری شامل سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس هستند. بیماران مبتلا به این عارضه خلط غلیظ و چسبناک دارند. حمله های بسیار شدید این عارضه می‌تواند حتی مرگ بیمار را در پی داشته باشد.
● درمان طبی
داروهای گوناگونی برای مهار حمله های حاد آسم به کار می‌روند که به شکلهای گوناگون خوراکی، تزریقی و استنشاقی تهیه شده اند و در تسکین حمله ها و گاه پیشگیری از بروز آنها مؤثرند. اغلب این داروها ممکن است با عوارض جانبی مانند تپش قلب، لرزش اندامها، تعریق و اختلالات گوارشی همراه باشند. بیماری آسم در گروهی از بیماریها موسوم به بیماریهای روان تنی دسته بندی می‌شود. زیرا ذهن فرد ارتباطی قوی با مجاری تنفسی وی دارد و تنشها در تشدید حمله های این بیماری نقشی قابل توجه دارند. برخی از بیماران مبتلا به آسم با تغییر محل زندگی خود و تغییر شرایط آب هوایی محل زندگی شان بهبود چشمگیری می یابند.
● درمان با یوگا
با وجود آنکه فرد مبتلا به آسم ممکن است هرگز به صورت کامل درمان نشود اما با تقویت دستگاه سمپاتیک و پاراسمپاتیک به وسیله یوگا وانجام دادن تمرینات یوگا در کنار درمان دارویی می‌توان حمله های آسم را بهتر کنترل کرد. برخی از بیماران باید تا چندین ماه تمرینات یوگا را در کنار درمان دارویی انجام دهند و برخی دیگر پس از مدتی کوتاه می‌توانند درمان دارویی را قطع کنند.
یوگا با ایجاد ثبات و پایداری در فعالیت دستگاههای عصبی خودکار (سمپاتیک و پاراسمپاتیک) نقش مؤثری در مهار حمله های آسم ایفا می‌کند. هرچه بیمار مبتلا به آسم تمرینات یوگا را زودتر آغاز کند پاسخ درمانی بهتری را دریافت خواهد نمود. برای ایجاد تغییرات اساسی در بدن باید تمرینات را به صورت مداوم و پیگیر انجام داد. تمریناتی که بیماران حین حمله ها انجام می‌دهند با تمریناتی که حین دوره های آرامش انجام می‌دهند متفاوت است. هنگامی که فرد در دوره آرامش و بدون علامت است آساناهایی که با خمش به عقب همراهند در اولویت هستند. این گونه حرکات بخش جلوی ریه ها و مجاری تنفسی را باز می‌کنند و اکسیژن رسانی را به سرعت افزایش می‌دهند. در حمله‌های حاد برخی از بیماران نمی‌توانند این گروه از حرکات را انجام دهند زیرا به تنگی نفس دچار می‌شوند. در این بیماران آساناهایی که با خمش به جلو همراهند ارجحیت دارند. در این گونه حرکات بخشهای پشتی ریه باز می‌شوند و ترشحات داخل مجاری تنفسی به خارج رانده می‌شوند. تمام این حرکات باید با تکیه گاه انجام شوند تا بیمار با فشار آوردن به خود دچار حمله تنگی نفس نشود.
● تمرینات پرانایاما
پرانایاما در این موارد به صورت مستقیم کارآیی دارد. تمرینات تنفسی با افزایش فعالیت و ایجاد تعادل در دستگاه سمپاتیک و پاراسمپاتیک از شدت حمله ها می‌کاهند و در مجاری تنفسی آرامش ایجاد می‌کنند. هرچه دم عمیق تر و آرام تری انجام شود به همان نسبت آرامش بیشتری در مجاری تنفسی ایجاد می‌شود. بازدم نیز بدون اعمال فشار و با آرامی انجام می‌شود به نحوی که تعداد تنفس از ۱۲ تا ۱۶ چرخه در دقیقه به ۱ تا ۲ چرخه در دقیقه می‌رسد. برخی از بیماران مبتلا به آسم به ویژه در دوره حمله های حاد ممکن است نتوانند تمرینات پرانایاما را آغاز کنند و گاهی لازم است مدتی آساناهای یوگا را انجام دهند تا مجاری تنفسی آنان تا حدی پایدار شود. یک تنفس "اوجایی" ساده ممکن است برای شروع مناسب باشد. اگر تمرینات پرانایاما به صورت منظم انجام شوند بیمار مطمئناً تغییرات قابل توجهی را درک خواهد کرد. با وجود این هنوز هم ادامه درمان دارویی ضروری است.
در برخی بیماران انجام دادن یوگا به همراه درمان دارویی نتایج بهتری را نسبت به درمان دارویی صرف به همراه دارد و در برخی دیگر حتی پس از مدتی می‌توان درمان دارویی را قطع کرد. اما در هرصورت توصیه می‌شود این بیماران تمرینات یوگا را زیر نظر یک مربی باتجربه یوگا انجام دهند و همچنین داروهای خود را تنها با صلاحدید و اجازه پزشک معالج خود تغییر دهند.

مترجم سایت

مترجم سایت

چت روم